COLUMN: Een ondeelbaar punt des tijds kan het leven onomkeerbaar veranderen

Beste Feyenoord-vrienden,

Na een uiterst actieve dag, ook in onze rol van oppas-grootouders, inclusief een speeltuintje, de Deurnese kermis en ons alweer 28 jaar oude (eenvoudige) privé zwembad waar onze kleindochter en enige kleinkind Emma (4 jaar inmiddels en vanaf haar geboorte lid van Feyenoord-kameraadjes) al spelevarend zeer van genoot leek ons leven in een ondeelbaar punt des tijds plotsklaps te transformeren van een zonnige tropendag in een in alle opzichten donkere nacht.

‘s Avonds had ik nog “gewoon” gezellig samen met mijn echtgenote op de bank tv gekeken. Na Nieuwsuur gaan we dan meestal naar bed (ik ben echt een ochtendmens). Zij roept mij altijd wanneer zij klaar is in de badkamer (alles is beneden, we hebben een vrijstaande semi-bungalow met wel een zolder waar onze gescheiden jongste zoon (de vader van Emma) nu al weer een jaar woont. Zij riep mij deze keer echter niet en daarom ging ik maar eens kijken.

De wel verlichte bad- en slaapkamer waren leeg maar daar lag zij heel kwetsbaar in Eva-kostuum (hetgeen alleen al aangeeft dat zij door iets fysieks moet zijn overvallen) een deur verder in Emma’s logeerkamer waar zij op het bedje was gevallen dat nu danig beschadigd is (haar vader is het nu aan het repareren om nog een poosje mee te kunnen). Oma Ank was nauwelijks nog aanspreekbaar, ze leek wel dronken (drinkt slechts een matig wijntje) maar al wist ik dat het iets geheel anders dan licht alcoholische drank moest zijn wilde zij – lijzig brabbelend - niet dat ik de spoedeisende hulp inschakelde.

Mijn zoon (ooit de sterkste man van Liessel bij een “trek een truck” wedstrijd met een grote beker en een geldbedrag als hoofdprijs) moest mij helpen haar in bed te krijgen, ze weegt uiteraard wat kilo’s meer dan toen ik haar met haar 17 lentes voor het eerst uitvroeg. Dat lukte, maar even later zat ze ineens weer op het toilet in de badkamer en verweet mij op trage toon dat ik haar daar maar zo liet zitten.

Allemaal heel onnatuurlijk gedrag van mijn-hartsvriendin-voor-het-leven. Nu kreeg ik haar wel alleen in bed al ging het nog steeds moeizaam. Als je dan nagaat dat wij sinds mijn pensionering in 2012 elke week twee keer heel trouw naar de sportschool gaan dan is dit een bizarre ervaring. Ik ging naast haar liggen om te gaan slapen maar binnen een half uur stond zij opnieuw op en viel met een harde klap neer achter ons voeteneind.

Ik alarmeerde opnieuw mijn zoon en die belde meteen 112. Binnen een kwartier arriveerde de ambulance met twee ziekenbroeders die haar onderzochten en toen mee namen naar Elkerliek in Helmond. Uiteraard ben ik er even later met de auto achteraan gegaan. Na enig wachten bij de spoedeisende hulp mocht ik, naar haar toe en vertelde de dienstdoende arts dat in overleg met de cardioloog en neuroloog was besloten haar toch ter observatie op te nemen.

Gelukkig was zij inmiddels wel redelijk aanspreekbaar en dat was onder die omstandigheden al een hele geruststelling. Voor onze beide zonen en voor mij is zij in alle opzichten van onschatbare waarde maar voor ons enige kleinkind Emma als oppas-oma absoluut onmisbaar. Met recht voldoet zij - sociologisch gezien - aan het begrip “Grossmutter-Effekt”, zoals dat bestond in de overwegend agrarische samenleving van de achttiende eeuw met haar drie-generatiegezinnen. Waarbij de ouders de akkers bewerkten, het vee verzorgden en de in hetzelfde gezin inwonende grootmoeders hun kleinkinderen opvoedden.

Later afgelopen zondag waren er twee spreekuren en was mijn Ank die al 54 jaar onverbrekelijk met mijn leven is verbonden weer helemaal bij de les. Vandaag wordt een hersenscan gemaakt en als die niets engs aantoont mag zij waarschijnlijk weer naar huis. Van het drama in de nacht van zaterdag op zondag kan zij zich niets herinneren, maar later op die “Dag des Heren” welke voor velen van ons ook de belangrijkste dag van Koning Voetbal is, was zij dus geestelijk weer helemaal helder en up to date.

Het loopt dus hopelijk met een sisser af. En kan ik dus een symbolisch kaarsje ontsteken in het Mariakapelletje van de vele RK-kerken welke ook Zuid-Oost-Brabant nog rijk is, al zijn er nog maar relatief weinige daarvan ook nog echte parochiekerken als gevolg van voortschrijdende ontkerkelijking en secularisatie.

Wat ons het afgelopen emotioneel zo heftig verlopen weekend in “a split second” is overkomen is iets dat zich in het voetbal ook zomaar kan voltrekken, al betreft dat nuchter bezien natuurlijk slechts de belangrijkste bijzaak van het leven.

Neem Bert van Marwijk, die vijf jaar lang hoofdcoach van ons dierbare Feyenoord was. Eigenlijk is veel wat hij trachtte neer te zetten mislukt. Niet één keer veroverde hij met Feyenoord de landstitel (in zijn eerste seizoen maar liefst tien nederlagen, waarvan acht na de winterstop) en slechts één keer, mede dankzij uiterst gunstige lotingen, de nationale beker. Echter hij won, niet gespeend van enig geluk, wél een internationale hoofdprijs (de UEFA-Cup), waarmee hij zich in zekere zin toch onsterfelijk maakte voor de club.

Zo’n ondeelbaar punt des tijds was zonneklaar dat moment in die “dying seconds” waarin Pierre van Hooijdonk Feyenoord alsnog naast PSV kopte op 21 maart 2002. Op de beelden is te zien hoe onwezenlijk Bert van Marwijk erbij staat op het moment dat zijn technische staf al aan het juichen is over deze allesbeslissende escape met zeer ver strekkende positief-historische gevolgen voor Feyenoord.

https://www.youtube.com/watch?v=Vzn4jqD1UA4

Alles werd er anders door. Feyenoord is sindsdien al twintig jaar behalve de eerste ook de laatste Nederlandse Europacupwinnaar. De verloren finale van het afgelopen seizoen doet daar niets van af, al had het de status van laatste Europese winnaar uiteraard wel nog veel meer cachet kunnen geven.

Het droeg ook bij aan de eeuwige roem van Pierre van Hooijdonk, de enige echte “gelijkwaardige” opvolger van de legendarische Ove Kindvall. En het redde ongetwijfeld ook het imago van Bert van Marwijk als hoofdcoach van Feyenoord, die zonder deze cruciale seconde zeer waarschijnlijk ook niet zijn contractuele vier jaar had volgemaakt.

En zeker ook niet nog voor een vijfde seizoen was terug gehaald waarin hij ondanks een voor die tijd zeer sterk Feyenoord met spelers als Roy Makaay, Michael Mols, De Guzman, Tim de Cler, Kevin Hofland, Ron Vlaar, Denny Landzaat, Georginio Wijnaldum en Giovanni van Bronckhorst wéér geen kampioen werd. Maar zowaar wel de beker won dankzij uiterst gelukkige lotingen met alleen een uitwedstrijd tegen amateurtjes uit mijn woongemeente Deurne.

Het geluk dat Bertje had in die gedenkwaardige kwartfinale in 2002 tegen de Zwartrokken uit Eindhoven ontbrak hem als bondscoach van het Nederlands Elftal tijdens het WK van 2010 in Zuid-Afrika. Toen was het de punt van de schoen van de Spaanse doelman Iker Casillas die de inzet van Robben blokkeerde waardoor alles anders werd en op 11 juli 2010 slechts een derde verloren WK-finale werd toegevoegd aan de andere twee welke Oranje ten deel viel in achtereenvolgens 1974 en 1978.

En daarmee vergaarde Van Marwijk met Oranje dus niet de eeuwige roem waar hij net als eerder Rinus Michels en Ernst Happel zo dicht bij was geweest. Maar Michels en Happel hadden in tegenstelling tot Van Marwijk het nadeel in het gastland een “uitfinale” te moeten spelen waar de schoonvader Van Mark van Bommel het op neutraal terrein mocht proberen, hetgeen toch een slok op een borrel scheelde. Dat psychologische voordeel blijft echter zonder resultaat

Nederland blijft getraumatiseerd achter | Wk2010 (voetbalwk2010.nl)

En zo had Bert van Marwijk dus in “a split second” één keer alle geluk van de wereld en één keer uiterst domme pech. Zoals Ernst Happel het geluk weer aan zijn kant had in “the split second” waarin Ruud Geels als geïmproviseerde rechtsback op 4 maart 1970 een door Begerad ingekopte bal op de doellijn met de punt van zijn schoen blokkeerde en die Feyenoord toen behoedde voor uitschakeling tegen Vorwärts Berlin.

De teen van Geels houdt Feyenoord in Europa Cup - Rijnmond

Met alle zeer ver strekkende gevolgen nadien. Want was die bal erin gegaan dan had de voor ons onsterfelijke Ernst Happel met Feyenoord NIET de nationale primeurs gehad van EC I en Wereldbeker. Inderdaad de eeuwige wet van “als” en “dan”, onzichtbare en ondeelbare momenten in de tijd bezien.

Arne Slot is nog niet zover. Voerde weliswaar op knappe wijze een nieuw en geheel ander spelconcept in, maar dat echter nog lang niet altijd als zodanig werd uitgevoerd en dat ook zeven competitienederlagen niet kon voorkomen en waarbij Feyenoord al in de eerste bekerronde waarin het mee deed roemloos werd uitgeschakeld.

Ook Arne had het geluk van Bert van Marwijk kunnen hebben, met name in de laatste wedstrijdfase van een over het geheel toch tegenvallende finale van de Conference League, maar waarin dus wel tot twee keer toe het houtwerk (tegenwoordig vaak uit kunststof bestaand) werd geraakt. Het mocht in die allesbeslissende seconden van Arne echter (nog) niet zo zijn.

In tegenstelling tot Ajax (landstitel) en PSV (Johan Cruijff-schaal en beker) bleef Feyenoord dus als derde topclub van Nederland met lege handen achter, waar het de absolute (enig haalbare) hoofdprijs had kunnen winnen. Wéér als eerste club van Nederland. Wéér de primeur na die van Europacup I, Wereldbeker, UEFA-Cup en nationale supercup, tegenwoordig Johan Cruijff-schaal geheten.

Het mocht niet zo zijn. Arne kan dus (nog niet) teren op de eeuwige roem, waar Bert van Marwijk wél zijn status te danken heeft, mede dankzij dat ondeelbare punt des tijds op 21 maart 2002, hetgeen zijn historische positie als hoofdcoach en daarmee zijn verdere leven onomkeerbaar veranderde. En Happel mede dankzij dat bijna tijdloze teenpuntmoment van Ruud Geels.

Zo kan het dus gaan in de belangrijkste bijzaak van het leven, het imperium van Koning Voetbal. En zo kan het dus ook gaan in ons aller privéleven, waarin van het ene op het andere moment alles onomkeerbaar heel anders kan zijn. Het leven van mijn naaste familie wordt na dit weekend met die horrornacht mogelijk nog gered door de gong. Dat verneem ik zeer waarschijnlijk later vandaag. Maar het zou dus net als bij het voetbal alsdan ook heel anders kunnen aflopen.

ForLife en ForEver
Rood-wit-zwart
Feyenoord-hart